Franks homepage
Nieuw op de site
Contact
Zoeken
English


karikatuur van Shakespeare door David Levine

Shakespeare:
Voorwoord
Bibliografie
Tekstverantwoording
Vertalingen
Bewerkingen
A Lover's Complaint
De sonnetvorm
Shakespeare-links

Vertalers:
Burgersdijk
Albert Verwey
J. Decroos
Boutens
Moulijn-Haitsma Mulier
Jan Campert
Hugo Claus


Tijdgenoten:
Edmund Spenser
John Donne


Statistieken/Privacy

Shakespeare-links

Teksten

De teksten van Shakespeare zijn op internet volop te vinden. (Voor Nederlandse vertalingen zie de aparte pagina daarover.)

The Amazing Web Site of Shakespeare's Sonnets is een uitgebreide bron van informatie over de sonnetten: een betrouwbare tekstversie, uitgebreid commentaar, en als vergelijkingsmateriaal bovendien veel teksten van andere dichters uit Shakespeares tijd.
Een beknopter commentaar op de sonnetten staat hier; een overzicht van de eerste regels van de sonnetten staat hier.

Er zijn tal van sites met de complete toneelwerken, zoals de allereerste internetversie, of Absolute Shakespeare (met de tekst van de Oxford-editie van W.J. Craig uit 1908).
Maar vooral de Open Source Shakespeare is bijzonder handig. Deze site bevat de tekst van 'the 1864 Globe Edition of the complete works, which was the definitive single-volume Shakespeare edition for over a half-century.' (Ik vraag me af of dit de tekst is geweest die Burgersdijk gebruikte bij zijn vertaling.)
Het mooiste van die website is de concordantie. Handig om specifieke citaten te vinden.

Shakespeare Searched is een iets snellere zoekmachine voor Shakespeare's teksten. Zeer aanbevolen.
Een bijzonder rijke site is ook Shakespeare's Words, met de volledige tekst van het speciaal aan Shakespeare's Engels gewijde woordenboek van Crystal & Crystal. Ook zeer aanbevolen, evenals de Shakespeare Portal van dezelfde makers.

Sonnet a Day bezorgt je elke dag een van de sonnetten in je mailbox.
Shakespeare online lijkt vooral op scholieren gericht.

Facsimiles

Internet Shakespeare Editions biedt de volledige werken in facsimile-vorm en in een gemoderniseerde tekstversie met annotaties. Volgens een van de medewerkers is deze interneteditie betrouwbaarder dan sommige gerenommeerde Shakespeare-uitgaven in boekvorm. Waar of niet, het is in ieder geval een prachtige site, waar je de aangeboden tekst zelf kunt vergelijken met het facsimile.
Omdat de site nog niet helemaal af is, zijn de sonnetten lastig te vinden. Maar ze staan hier (en als dat niet werkt, kun je het hier proberen).

Het Schoenberg Center for Electronic Text & Image biedt een facsimile van de Folio-uitgave van de toneelstukken.
De British Library biedt online inzage in alle Quarto-edities van de toneelstukken.
Transcripties van de facsimiles vind je hier.

Over Shakespeare

Meer informatie verder nog hier:
Shakespeare in Europe: veel links en een uitgebreid overzicht van Shakespeare in vertaling. Bovendien de complete sonnetten met een nieuwe Duitse vertaling van de webmaster zelf – waaronder een opmerkelijke alternatieve vertaling voor sonnet 110. En een handig overzicht van het gebruik van metaforen in de Sonnetten.

Shakespeare Resource Center.
Mr William Shakespeare and the Internet.
Shaksper, een mailinglist van Shakespeare-liefhebbers, waarvoor je je eerst moet aanmelden.

Online discussiëren over Shakespeare kan ook in de Usenet-groep humanities.lit.authors.shakespeare. Hier zit geen rem op: iedereen kan meedoen. Het is daardoor mede een podium voor oeverloze discussies over de 'auteurskwestie' (was Shakespeare eigenlijk de graaf van Oxford? Was hij zwart? Was hij een vrouw? Was hij koningin Elizabeth?). Maar er vinden ook interessante discussies plaats, en Robert Stonehouse publiceert er zijn eigen online editie van de sonnetten, met twee versies van de tekst, een parafrase en commentaar.

Een interessante bespreking van de belangrijkste Nederlandse vertalingen is te vinden in een artikel van Ron Elshout, die ook uitgebreid aandacht besteedt aan de versie van Hugo Claus. Cees Koster geeft in deze vergelijkende recensie een goede karakteristiek van de vertalingen van Van der Krogt en De Roy van Zuydewijn.

Zie verder de bibliografie.

Multimedia

Shakespeare was niet alleen de Dante, maar ook de Spielberg van zijn tijd. Daar hoort dus beeld en geluid bij!
Dat kan bijvoorbeeld met William Sutton, een acteur en Shakespeare-liefhebber die alle sonnetten uit zijn hoofd kent (en op verzoek terstond kan voordragen). Hij geeft solovoorstellingen over de sonnetten: meer informatie daarover (en over de sonnetten zelf) op zijn site I Love Shakespeare.
Theatergezelschap Urban Myth maakte in 2008 een muzikale theatervoorstelling op basis van de sonnetten. 'Shakespeare on Soul' noemden ze het op hun site. Klik hier voor een stukje Goedemorgen Nederland, en hier voor een uitzending van het AT5-programma Artisjok over deze voorstelling.

Wil je de Engelse teksten voorgelezen horen? Gratis mp3's met sonnetten – veelal voorgelezen door ongetrainde Amerikanen – zijn hier en hier te downloaden.
Op Youtube staan ook filmpjes van mensen die sonnetten voorlezen. Sommige zijn hartverwarmend.

Muziek erbij? Arie van der Krogt zingt zijn eigen vertaling van sonnet 18.
De Nederlandse band Way Out West had een muzikale versie van sonnet 76, die niet meer online staat.
En het het 'Shakespeare jazztrio' Teeming Womb of Royal Kings brengt op Youtube muzikale omlijstingen van Shakespeare-fragmenten: hier, hier en – sonnet 18 – hier.

De Belgische jazz-zangeres Caroll van Welden heeft twee cd's gemaakt waarop ze de sonnetten op jazz-muziek heeft gezet. Hier zijn de Spotify-links voor Caroll van Welden sings Shakespeare Sonnets – fraaie, sfeervolle cool jazz:
deel 1
deel 2

Het koorproject Opus 3 brengt in juni 2009 het oratorium My Rose van de Zweedse componist Steve Dobrogosz in première, een moderne toonzetting van een aantal van de sonnetten.

Heel vermakelijk is ook Frank van Pamelen, die op Youtube in dichtvorm uiteenzet hoe de tekst van sonnet 18 zonneklaar bewijst dat Shakespeare leentjebuur heeft gespeeld bij een van Nederlands grootste dichters. (Rond 2'50" begint de verhandeling over Shakespeare.)

Genoeg aan stilstaande plaatjes? Shakespeare Illustrated.
Uitleg over hoe het Engels in Shakespeares tijd (misschien) klonk, vind je hier.
Youtube biedt verder dit filmpje over de ontstaansgeschiedenis van Hamlet.

Je kunt Shakespeare-vertaler Jan Jonk over zijn vertaalstrategie horen vertellen in een aflevering van het radioprogramma Opium: online te beluisteren als RealAudio-stream, of te downloaden als mp3.
En op de site van de VPRO staat een interessant gesprek van Wim Brands met vertaler H.J. De Roy van Zuydewijn. Hij leest ook sonnet 34 voor.

De vooraanstaande Shakespeare-kenners Stanley Wells en Jonathan Bate praten over de sonnetten in dit filmpje op YouTube.

Shakespeare op Nederlandse sites

Veel Shakespeare op de sites van de vertalers Arie van der Krogt en Jan Jonk. (Zie ook de pagina over vertalingen.)
Cees Koster heeft een site met informatie over 19de-eeuwse vertalingen.
Verder heeft het Shakespeare-genootschap een eigen site.
Het NRC heeft een profiel aan Shakespeare gewijd.

Tijdgenoten

Sir Philip Sidney, Edmund Spenser, Christopher Marlowe, John Donne, George Herbert: zelfs als Shakespeare nooit had geleefd, was dit als een bloeitijd in de Engelse literatuur beschouwd.

John Donne heeft wat vertalingen betreft één streepje voor op Shakespeare: hij is vertaald door Constantijn Huygens. Ik heb een overzicht gemaakt van de Nederlandse vertalingen van Donne, door Huygens en anderen.
Op The amazing web site of Shakespeare's Sonnets staan veel sonnetten van minder bekende tijdgenoten.
Ook op Renascence Editions staan teksten van bekende en minder bekende tijdgenoten.
Luminarium biedt naast teksten ook veel achtergrondinformatie over oude Engelse literatuur, van ver voor Shakespeare's tijd (Middeleeuwen) tot enige tijd erna.
Op Elizabethan Authors staat onder meer Arthur Goldings vertaling van Ovidius' Metamorfosen, die zoveel invloed heeft gehad op Shakespeare. Deze site concentreert zich verder vooral op minder bekende werken. Daarnaast lijken de makers van deze site helaas overtuigd van het zotte idee dat Shakespeare niet Shakespeare was, maar 'iemand anders': Francis Bacon, de graaf van Oxford – of wellicht, zoals op internet al eens door iemand is beweerd, onze eigen Willem van Oranje?!
Nederlandse 17de-eeuwse poëzie vond je op deze mooie site (nu offline).

Meer literatuur online

Wie dan nog niet is uitgelezen, vindt op de pagina met algemene links nog meer literatuurlinks. Links over sonnetten staan hier.


Inhoud:
Teksten
Facsimiles
Over Shakespeare
Multimedia
Nederlandse sites
Tijdgenoten



Sonnet 1
Sonnet 2
Sonnet 3
Sonnet 4
Sonnet 5
Sonnet 6
Sonnet 7
Sonnet 8
Sonnet 9
Sonnet 10
Sonnet 11
Sonnet 12
Sonnet 13
Sonnet 14
Sonnet 15
Sonnet 16
Sonnet 17
Sonnet 18
Sonnet 19
Sonnet 20
Sonnet 21
Sonnet 22
Sonnet 23
Sonnet 24
Sonnet 25
Sonnet 26
Sonnet 27
Sonnet 28
Sonnet 29
Sonnet 30
Sonnet 31
Sonnet 32
Sonnet 33
Sonnet 34
Sonnet 35
Sonnet 36
Sonnet 37
Sonnet 38
Sonnet 39
Sonnet 40
Sonnet 41
Sonnet 42
Sonnet 43
Sonnet 44
Sonnet 45
Sonnet 46
Sonnet 47
Sonnet 48
Sonnet 49
Sonnet 50
Sonnet 51
Sonnet 52
Sonnet 53
Sonnet 54
Sonnet 55
Sonnet 56
sonnet 57
Sonnet 58
Sonnet 59
Sonnet 60
Sonnet 61
Sonnet 62
Sonnet 63
Sonnet 64
Sonnet 65
Sonnet 66
Sonnet 67
Sonnet 68
Sonnet 69
Sonnet 70
Sonnet 71
Sonnet 72
Sonnet 73
Sonnet 74
Sonnet 75
Sonnet 76
Sonnet 77
Sonnet 78
Sonnet 79
Sonnet 80
sonnet 81
Sonnet 82
Sonnet 83
Sonnet 84
Sonnet 85
Sonnet 86
Sonnet 87
Sonnet 88
Sonnet 89
Sonnet 90
Sonnet 91
Sonnet 92
Sonnet 93
Sonnet 94
Sonnet 95
Sonnet 96
Sonnet 97
Sonnet 98
Sonnet 99
Sonnet 100
Sonnet 101
Sonnet 102
Sonnet 103
Sonnet 104
Sonnet 105
Sonnet 106
Sonnet 107
Sonnet 108
Sonnet 109
Sonnet 110
Sonnet 111
Sonnet 112
Sonnet 113
Sonnet 114
Sonnet 115
Sonnet 116
Sonnet 117
Sonnet 118
Sonnet 119
Sonnet 120
Sonnet 121
Sonnet 122
Sonnet 123
Sonnet 124
Sonnet 125
Sonnet 126
Sonnet 127
Sonnet 128
Sonnet 129
Sonnet 130
Sonnet 131
Sonnet 132
Sonnet 133
Sonnet 134
Sonnet 135
Sonnet 136
Sonnet 137
Sonnet 138
Sonnet 139
Sonnet 140
Sonnet 141
Sonnet 142
Sonnet 143
Sonnet 144
Sonnet 145
Sonnet 146
Sonnet 147
sonnet 148
Sonnet 149
Sonnet 150
Sonnet 151
Sonnet 152
Sonnet 153
Sonnet 154