Franks homepage
Nieuw op de site
Contact
Zoeken
English

afbeelding voorpagina Messelaars vertaling

Shakespeare:
Voorwoord
Bibliografie
Tekstverantwoording
Vertalingen
Bewerkingen
A Lover's Complaint
De sonnetvorm
Shakespeare-links

Vertalers:
Burgersdijk
Albert Verwey
J. Decroos
Boutens
Moulijn-Haitsma Mulier
Jan Campert
Hugo Claus


Tijdgenoten:
Edmund Spenser
John Donne


Statistieken/Privacy



Vertalingen in druk - vertalingen online - nieuwe vertalers

In druk

Van Shakespeares sonnetten bestaan helaas geen zeventiende-eeuwse vertalingen, zoals Constantijn Huygens' vertalingen van het werk van John Donne. De oudst bekende vertalingen dateren van 1859, de eerste integrale van 1879: de eerste versie van Burgersdijk.

Sinds die tijd zijn er tot 1997 negen Nederlandse vertalingen van de hele cyclus gemaakt: een overzicht staat op de site van Cees Koster. Daarin ontbreekt alleen een vermelding van de sonnetten die zijn vertaald door Jan Campert.

Na de tweede integrale vertaling van Burgersdijk uit 1888 ging het redelijk snel. Eerst bijna twee eeuwen niks, en dan binnen 60 jaar vijf nieuwe integrale vertalingen: van Decroos (1930), Verwey (1933), Messelaar (1958), Van Elden (1959) en Jan Jonk (1984).

Jan Jonk maakte de eerste 'moderne' vertaling: in Nederlands zonder al te veel archaïsmen (dus geen 'ge' en 'gij'), en mede gebaseerd op de nieuwe interpretatieve inzichten van Stephen Booths monumentale teksteditie.

Daarmee werd Jonks vertaling niet per se gezaghebbend. Dat komt mede doordat het sindsdien nóg sneller is gegaan met de aanwas van nieuwe vertalingen. Nog voor het eind van de eeuw verschenen er weer drie. Vertalingen die alle drie heel verschillend, en alle drie zeer de moeite waard zijn – drie ijkpunten voor iedere nieuwe Shakespeare-vertaler.

De eerste was de vertaling van Peter Verstegen, in 1995 verschenen bij Van Oorschot. Behalve heel knappe vertalingen geeft Verstegen bij elk sonnet ook een prozaparafrase en een beknopt commentaar, om woordspelingen en betekenissen uit te leggen die in de vertaling noodgedwongen sneuvelen. Daarmee is dit wellicht de beste uitgave voor wie een goed begrip wil krijgen in de gelaagdheid van het origineel – afgezien van de vele Engelstalige uitgaven met nog veel uitgebreider commentaar, vermeld in mijn bibliografie.

In 1997 verschenen twee heel verschillende en fraaie vertalingen van H.J. de Roy van Zuydewijn en Arie van der Krogt.

Een interessante bespreking van een groot aantal van bovenstaande vertalingen is te vinden in een artikel van Ron Elshout, die ook uitgebreid aandacht besteedt aan de versie van Hugo Claus. Cees Koster geeft in zijn recensie een goede karakteristiek van de vertalingen van Van der Krogt en De Roy van Zuydewijn. Van die laatste hier ook de NRC-recensie (misschien alleen voor abonnees). En op Yord.nl staan besprekingen van De Roy van Zuydewijn en Van der Krogt – de een lovend, de andere naar mijn mening iets te negatief.

Een gesprek met De Roy van Zuydewijn is te beluisteren op de site van de VPRO. Hij leest daarin zijn vertaling voor van sonnet 34.

In 2006 verscheen bij de Belgische uitgeverij P een opvallende vertaling van 42 sonnetten door Guido de Bruyn. Klik hier voor mijn (misschien iets te zure) bespreking van die bundel.

Daarnaast verscheen in 2006 een bloemlezing met 50 sonnetten plus wat poëtische fragmenten uit het toneelwerk, afkomstig uit verschillende vertalingen. Naast vertalingen van reeds genoemde vertalers zijn daarin sonnetvertalingen opgenomen van Paul Claes, Ernst van Altena en Ton Oosterhuis. Klik hier voor mijn bespreking van die bundel.

Ook verscheen in 2006 in eigen beheer De liefdesgedichten van William Shakespeare, een vertaling van de sonnetten door Hans-Jurgen Schoenmakers.

In eigen beheer uitgegeven vertalingen lijken steeds vaker te verschijnen, zeker in vergelijking met de vorige eeuw. In 2012 verscheen er weer één, ditmaal van de Zeeuwse Coenraedt van Meerenburgh.

En in het coronajaar 2020 verschenen er opnieuw twee integrale vertalingen: ten eerste de (ook weer in eigen beheer uitgegeven) versie van Jules Grandgagnage, die er ook een uitgebreide website aan gewijd heeft.

En ten tweede de bij uitgeverij Athenaeum verschenen en door de dichter-vertaler van een commentaar voorziene nieuwe, ditmaal integrale vertaling van Bas Belleman, die niet alleen enkele goede recensies kreeg, maar bovendien de Filter Vertaalprijs 2012. (Zijn eerdere versie van een selectie van de gedichten, in 2012 onder de titel Sonnetten voor de Donkere Dame verschenen bij Wereldbibliotheek, is niet meer in druk.)

Online

Op deze site staan de teksten van een aantal historische vertalingen: van Burgersdijk , Albert Verwey, J. Decroos en Moulijn-Haitsma Mulier.

Een andere historische vertaling is elders online te vinden: de allereerste Nederlandse vertaling van enkele sonnetten, door A.S. Kok in 1859 gepubliceerd in een artikel over de sonnetten in De Gids.

Verder is op internet al jarenlang de integrale vertaling uit 1984 door Jan Jonk beschikbaar. Jonk is de eerste vertaler sinds Burgersdijk die niet alleen de sonnetten, maar Shakespeares complete oeuvre heeft vertaald. De sonnetten zijn in hun geheel online te lezen. Zijn vertaling van de toneelstukken en de andere poëzie verschijnt in druk bij uitgeverij de Papieren Tijger. Het eerste deel, met de blijspelen, is in 2008 verschenen.

Je kunt Jan Jonk zelf over zijn vertaalstrategie horen vertellen in een aflevering van het radioprogramma Opium: online te beluisteren als RealAudio-stream, of te downloaden als mp3.

Een van de origineelste moderne vertalers van de sonnetten, Arie van der Krogt, heeft enkele van zijn vertalingen op zijn site gezet . En hier een filmpje met een anderhalf uur durende lezing over de sonnetten die hij hield op de TU Delft.

Ook van veel andere gepubliceerde vertalingen zijn online voorbeelden te vinden, zoals enkele van de vertalingen in vrij vers door Guido de Bruyn: sonnet 20, 21 en 76.

Van W. van Elden staan sonnet 18 en 60 online op de site van zijn uitgeverij Athenaeum, en verder staan hier ook nog sonnet 29, 55 en 138.

Van Peter Verstegen: sonnet 2, 18, 28, 71, 66, 81, 91, 105 en 121.

Van de vaak prachtige vertalingen van De Roy van Zuydewijn zijn online helaas minder voorbeelden te vinden: sonnet 65, 73 en 107, plus een pagina waar hij zijn vertaling van sonnet 34 voorleest.

Zie verder de afzonderlijke sonnetten. Vooral sonnet 18 is rijk bedeeld met verschillende vertalingen. En dan zijn er nog enkele curiosa: vertalingen in streektalen.

Nieuwe vertalers

Bij de afzonderlijke sonnetten heb ik links geplaatst naar alle mij bekende vertalingen op internet. Zie bijvoorbeeld de Twentse vertaling van Sonnet 27 of de op een weblog verschenen vertaling van Sonnet 128. Zo moet elke pagina met een sonnet op deze site een knooppunt van vertalingen worden: zoveel mogelijk links naar zoveel mogelijk verschillende vertalingen. Laat iedereen ook zoveel mogelijk (links naar) nieuwe vertalingen mailen!

Verder wil ik hier nieuwe vertalingen online zetten. Soms waag ik zelf mijn hand aan een sonnet. Daarnaast komen er steeds weer nieuwe vertalingen van sitebezoekers.

Momenteel staan hier vertalingen van de volgende vertalers (klik op hun naam om ze te mailen):

: sonnet 130

: 129

: 18, 20, 54

Willem van der Vegt: alle sonnetten.
Klik hier voor zijn eigen site.

: sonnet 20, 34, 43, 60, 87, 90, 109, 110, 129, 132, 147, 148, 151

Erik Honders: sonnet 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 118, 119, 121, 126, 127, 128, 129, 130, 131, 132, 133, 134, 135, 137, 138, 139, 140, 141, 142, 143, 145, 148, 151, 152

Frank Lekens: sonnet 12, 18, 29, 60, 66, 81, 105, 116, 129, 148


Sonnet 1
Sonnet 2
Sonnet 3
Sonnet 4
Sonnet 5
Sonnet 6
Sonnet 7
Sonnet 8
Sonnet 9
Sonnet 10
Sonnet 11
Sonnet 12
Sonnet 13
Sonnet 14
Sonnet 15
Sonnet 16
Sonnet 17
Sonnet 18
Sonnet 19
Sonnet 20
Sonnet 21
Sonnet 22
Sonnet 23
Sonnet 24
Sonnet 25
Sonnet 26
Sonnet 27
Sonnet 28
Sonnet 29
Sonnet 30
Sonnet 31
Sonnet 32
Sonnet 33
Sonnet 34
Sonnet 35
Sonnet 36
Sonnet 37
Sonnet 38
Sonnet 39
Sonnet 40
Sonnet 41
Sonnet 42
Sonnet 43
Sonnet 44
Sonnet 45
Sonnet 46
Sonnet 47
Sonnet 48
Sonnet 49
Sonnet 50
Sonnet 51
Sonnet 52
Sonnet 53
Sonnet 54
Sonnet 55
Sonnet 56
sonnet 57
Sonnet 58
Sonnet 59
Sonnet 60
Sonnet 61
Sonnet 62
Sonnet 63
Sonnet 64
Sonnet 65
Sonnet 66
Sonnet 67
Sonnet 68
Sonnet 69
Sonnet 70
Sonnet 71
Sonnet 72
Sonnet 73
Sonnet 74
Sonnet 75
Sonnet 76
Sonnet 77
Sonnet 78
Sonnet 79
Sonnet 80
sonnet 81
Sonnet 82
Sonnet 83
Sonnet 84
Sonnet 85
Sonnet 86
Sonnet 87
Sonnet 88
Sonnet 89
Sonnet 90
Sonnet 91
Sonnet 92
Sonnet 93
Sonnet 94
Sonnet 95
Sonnet 96
Sonnet 97
Sonnet 98
Sonnet 99
Sonnet 100
Sonnet 101
Sonnet 102
Sonnet 103
Sonnet 104
Sonnet 105
Sonnet 106
Sonnet 107
Sonnet 108
Sonnet 109
Sonnet 110
Sonnet 111
Sonnet 112
Sonnet 113
Sonnet 114
Sonnet 115
Sonnet 116
Sonnet 117
Sonnet 118
Sonnet 119
Sonnet 120
Sonnet 121
Sonnet 122
Sonnet 123
Sonnet 124
Sonnet 125
Sonnet 126
Sonnet 127
Sonnet 128
Sonnet 129
Sonnet 130
Sonnet 131
Sonnet 132
Sonnet 133
Sonnet 134
Sonnet 135
Sonnet 136
Sonnet 137
Sonnet 138
Sonnet 139
Sonnet 140
Sonnet 141
Sonnet 142
Sonnet 143
Sonnet 144
Sonnet 145
Sonnet 146
Sonnet 147
sonnet 148
Sonnet 149
Sonnet 150
Sonnet 151
Sonnet 152
Sonnet 153
Sonnet 154